1. Thất Tịch là ngày gì?

1.1. Nguồn gốc ngày Thất Tịch

Từ xa xưa, ngày mùng 7 tháng 7 Âm lịch hằng năm được xem là lễ Thất Tịch ở nhiều quốc gia Á Đông, trong đó có Việt Nam và Trung Quốc. Đây là ngày lễ gắn với huyền thoại Ngưu Lang – Chức Nữ, biểu tượng của tình yêu thủy chung vượt mọi ngăn cách.

Ở Việt Nam, người dân quen gọi Thất Tịch bằng cái tên gần gũi là “ngày ông Ngâu bà Ngâu”. Vào dịp này, thường xuất hiện những cơn mưa ngâu rả rích, mà theo dân gian chính là giọt nước mắt đoàn tụ của đôi tình nhân sau một năm dài xa cách. Hình ảnh ấy đã trở thành nét đặc trưng, làm cho Thất Tịch thêm phần ý nghĩa và lãng mạn.

Ngày Thất Tịch gắn liền với truyền thuyết Ngưu Lang – Chức Nữ (Ảnh: Sưu tầm)

1.2. Truyền thống Thất Tịch trong đời sống đương đại

Mỗi dịp Thất Tịch, người độc thân thường tìm đến chùa để cầu duyên, mong sớm gặp được một nửa phù hợp. Với các đôi vợ chồng, đây lại là thời điểm để khấn nguyện cho mái ấm gia đình thêm hạnh phúc, thuận hòa. Những cặp đôi đang yêu cũng không quên đến chùa làm lễ, gửi gắm mong ước tình duyên dài lâu, gắn bó trọn đời.

Bên cạnh nghi lễ truyền thống, giới trẻ ngày nay còn lưu truyền nhiều tập tục thú vị. Người chưa có người yêu thường rỉ tai nhau rằng ăn một chén chè đậu đỏ vào ngày này sẽ có cơ hội “thoát ế”. Trong khi đó, các cặp đôi thường trao tặng nhau những món quà nhỏ bé nhưng chứa chan ý nghĩa, như cách để bày tỏ tình cảm trong ngày lễ tình yêu phương Đông.

Truyền thống đi chùa cầu duyên vào ngày Thất Tịch (Ảnh: Sưu tầm)

2. Thất Tịch rơi vào ngày nào

Ngày Thất Tịch được tổ chức cố định vào mùng 7 tháng 7 Âm lịch hằng năm. Trong tiếng Hán, “thất” nghĩa là số bảy, còn “tịch” là buổi chiều tối, vì vậy “Thất Tịch” được hiểu là “chiều tối ngày mùng 7 Âm lịch”. Năm 2025, lễ Thất Tịch sẽ rơi vào thứ Sáu, ngày 29/08/2025 dương lịch.

Theo lịch vạn niên, đây được xem là ngày cát lành, thích hợp cho việc cầu tài, xuất hành hay gặp quý nhân giúp đỡ. Những khung giờ tốt trong ngày bao gồm: 23h–1h, 5h–7h, 11h–13h, 15h–17h và 17h–19h.

• Thất tịch 2025: Thứ Sáu, ngày 29/8/2025 Dương lịch

• Thất tịch 2026: Thứ Tư, ngày 19/8/2026 Dương lịch

• Thất tịch 2027: Chủ Nhật, ngày 8/8/2027 Dương lịch

• Thất tịch 2028: Thứ Bảy, ngày 26/8/2028 Dương lịch

• Thất tịch 2029: Thứ Năm, ngày 16/8/2029 Dương lịch

3. Thất Tịch trong văn hoá các quốc gia Á Đông

3.1. Việt Nam

Ở Việt Nam, ngày lễ Thất Tịch gắn liền với nhiều phong tục cầu duyên đặc biệt. Trong đó, Chùa Hà (Hà Nội) là điểm đến nổi tiếng, nơi nhiều người tìm đến để khấn nguyện chuyện tình cảm thuận lợi, sớm gặp được nhân duyên trọn vẹn.

Bên cạnh đi chùa, tục ăn đậu đỏ vào ngày này cũng rất phổ biến. Theo quan niệm dân gian, sắc đỏ tượng trưng cho sự may mắn và hạnh phúc. Vì vậy, ăn các món từ đậu đỏ, đặc biệt là chè đậu đỏ, được tin rằng sẽ giúp người độc thân sớm “thoát ế”, còn những cặp đôi đang yêu thì thêm gắn kết, bền chặt dài lâu. Chính điều này khiến món chè đậu đỏ trở thành lựa chọn quen thuộc trong ngày Thất Tịch.

Chùa Hà – điểm cầu duyên nổi tiếng vào mỗi dịp Thất Tịch (Ảnh: Sưu tầm)

3.2. Trung Quốc

Truyền thuyết Ngưu Lang – Chức Nữ bắt nguồn từ văn hóa Trung Quốc và gắn liền với ngày Thất Tịch. Tại đây, lễ hội không chỉ nhằm tưởng nhớ tình yêu son sắt của đôi uyên ương mà còn tôn vinh Chức Nữ – người được xem là đã khai sinh nghề tơ tằm. Chính vì vậy, ngày này còn mang ý nghĩa ca ngợi sự khéo léo, tài hoa của người phụ nữ.

Theo phong tục, nhiều cô gái sẽ đến chùa để cầu duyên, mong có được tình yêu bền chặt và một mái ấm hạnh phúc. Đồng thời, họ cũng cầu nguyện để có đôi tay khéo léo, mềm mại giống Chức Nữ. Trong ngày này, các thiếu nữ thường trổ tài làm đồ thủ công, mỹ nghệ như một cách thể hiện sự tinh tế, tài hoa, với hy vọng sẽ gặp được người chồng chung thủy, tận tâm như Ngưu Lang.

Bên cạnh cầu duyên và cầu khéo léo, người Trung Quốc còn duy trì nhiều tập tục độc đáo. Một trong số đó là thả kim vào bát nước. Tương truyền, nếu kim nổi trên mặt nước thì người thả sẽ được ban cho sự thông minh, trí tuệ sáng suốt. Nghi lễ này trở thành một nét đẹp văn hóa, thể hiện niềm tin và khát vọng của con người trong ngày Thất Tịch.

3.3. Nhật Bản

Ở Nhật Bản, ngày Thất Tịch được gọi là lễ Tanabata, gắn liền với truyền thuyết về cuộc hội ngộ giữa Orihime (Chức Cơ – sao Chức Nữ) và Hikoboshi (Ngạn Tinh – sao Ngưu Lang). Vào dịp này, ngoài việc đến đền thờ để cầu mong tình duyên thuận lợi, người Nhật còn có phong tục trang trí cành trúc trước nhà và viết điều ước của mình lên những mảnh giấy nhiều màu sắc.

Những tờ giấy nhỏ hình chữ nhật, gọi là tanzaku, thường có năm màu: xanh lục, hồng, vàng, trắng và đen. Người dân tin rằng treo tanzaku lên cành tre sẽ giúp ước nguyện trở thành hiện thực, từ mong cầu đôi tay khéo léo, vụ mùa bội thu cho đến hạnh phúc lứa đôi. Cành trúc được trang trí rực rỡ không chỉ mang ý nghĩa tâm linh mà còn tạo nên không khí lễ hội rộn ràng, nhiều sắc màu.

Khi Tanabata kết thúc, những cành tre cùng mảnh giấy điều ước sẽ được tháo xuống. Người Nhật thường mang chúng đi thả trôi trên sông hoặc đem đốt, với quan niệm gửi gắm lời cầu nguyện lên trời, để gió và nước mang đi và biến thành sự may mắn trong tương lai.

Truyền thống Thất Tịch tại Nhật Bản (Ảnh: Sưu tầm)

3.4. Hàn Quốc

Tại Hàn Quốc, ngày Thất Tịch còn được gọi là lễ Chilseok. Khác với ý nghĩa gắn liền tình duyên như ở nhiều quốc gia khác, Chilseok mang ý nghĩa cầu chúc sức khỏe dồi dào và mùa màng tươi tốt. Lễ hội diễn ra vào mùa mưa – thời điểm khép lại cái nắng gay gắt của mùa hạ, đồng thời báo hiệu cây cối, hoa màu sẽ phát triển mạnh mẽ hơn.

Người Hàn có phong tục tắm dưới mưa Chilseok với niềm tin rằng nước mưa mang lại sự khỏe mạnh, trường thọ. Đây cũng là dịp để thưởng thức những nông sản mùa mưa như bí ngô, dưa chuột cùng nhiều loại rau củ khác.

Bên cạnh đó, một điểm đặc trưng của lễ Chilseok là ăn mì, bánh nướng và các món chế biến từ lúa mì. Người Hàn tin rằng vào thời điểm này, lúa mì đạt chất lượng thơm ngon nhất. Nếu để sau Chilseok, những cơn gió lạnh đầu thu sẽ làm giảm hương vị, vì thế thưởng thức lúa mì trong dịp lễ đã trở thành nét văn hóa đặc sắc của Hàn Quốc.

Lễ Thất Tịch, hay còn gọi là Chilseok tại Hàn Quốc (Ảnh: Sưu tầm)

4. Ngày Thất Tịch không nên làm gì?

4.1. Không nên tổ chức đám cưới

Theo truyền thuyết Ngưu Lang – Chức Nữ, mỗi năm họ chỉ được gặp nhau đúng một lần vào ngày 7/7 âm lịch, cuộc đoàn tụ ngắn ngủi rồi lại chia xa trong nhớ thương. Chính vì gắn với sự chia ly, nhiều người quan niệm rằng ngày Thất Tịch không phải là thời điểm may mắn để tổ chức đám cưới hay những việc trọng đại liên quan đến hôn nhân.

4.2. Không nên xây, sửa sang nhà cửa

Ngày 7/7 âm lịch thường trùng với những trận mưa ngâu kéo dài, dễ gây cản trở và ảnh hưởng đến tiến độ xây dựng, sửa sang nhà cửa. Bên cạnh đó, dân gian còn quan niệm tháng 7 âm lịch là “tháng cô hồn” – thời điểm vong linh, ma quỷ được thả về nhân gian. Chính vì vậy, nhiều người thường kiêng kỵ làm những việc quan trọng hoặc tốn kém như xây nhà, mua xe trong thời gian này để tránh rủi ro, xui xẻo.

4.3. Tránh làm những việc xấu

Việc tránh làm điều xấu, gây hại cho người khác vốn là nguyên tắc sống cần thực hiện mỗi ngày. Riêng trong ngày Thất Tịch, điều này càng được nhấn mạnh, bởi người xưa tin rằng hành động thiện lương sẽ giúp tích đức, mang lại bình an và may mắn cho gia đình. Đồng thời, theo quan niệm dân gian, nếu giữ tâm trong sáng, tránh điều sai trái trong ngày này thì đường tình duyên cũng trở nên hanh thông, thuận lợi hơn.

Ngày lễ Thất Tịch không chỉ gắn với truyền thuyết Ngưu Lang – Chức Nữ mà còn mang trong mình ý nghĩa về tình yêu, sự thủy chung và lòng hướng thiện. Qua những chia sẻ trên, bạn đã có lời giải đáp rõ ràng cho thắc mắc Thất Tịch là ngày gì, cũng như hiểu thêm về phong tục và những việc nên làm trong ngày đặc biệt này.